“Şirketler, Verdiğimiz Teşviklere İlgisiz”

Hürriyet gazetesi köşe yazarı Vahap Munyar bugünkü yazısında ihracat desteklerine değindi. İşte o yazı…

New York York’taki açılış sonrası Türk Ticaret Merkezi’ni (TTM) gezerken Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi, ihracatçıların bu merkezlere ilgisini çekmek için çok çaba harcadıklarını sık sık tekrarladı. Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci de yakındı:
- Başta ihracatçılar olmak üzere şirketler, verdiğimiz teşviklere ilgisiz.
Genetik kodumuzda ‘Lan oğlum bırak’ var
İlgisizliği şöyle yorumladı:
- Bazı kuşakların genetik kodunda, “Lan oğlum bırak, bu işlerden bir şey çıkmaz” anlayışı var.
Teşviklere ilgiyi artırmak için Ekonomi Bakanlığı’ndan bir ekibi Anadolu turuna çıkardıklarını belirtti:
- Ekip Anadolu’daki şirketleri ziyaret ediyor. Teşvikleri anlatıyor. Uygulamada görülen eksik, aksama varsa onları not ediyor.
TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi, TTM desteklerini anımsattı:
- Tahran, Dubai, Chicago ve New York’ta açtığımız TTM’lerde şirketlerin kira giderinin yüzde 75’ini Ekonomi Bakanlığı karşılıyor. Personel, reklam desteği de veriliyor.
TİM Başkan Yardımcısı Tahsin Öztiryaki ekledi:
- Turquality, ihracatta markalaşmaya dönük en önemli teşvikler arasında.

Zeybekci, bazı teşviklerden örnekleri sıraladı:
- Müteaahitler, yurtdışı projeleri için Türkiye’den ürün alınca, Eximbank’tan 1 yıl vadeli sıfır faizli kredi kullanabiliyor. Eximbank’ın kredi ve sigorta desteğinin ihracatımız içindeki payı yüzde 25’i bu yıl geçecek. Seneye yüzde 26’nın üzerine çıkıp, Güney Kore’yi de geride bırakarak dünyada bir numara olacağız.
Yabancı şirketlere Türkiye’den ithalat için Eximbank’tan uygun kredi kullandırıldığını kaydetti:
- Eximbank’a, “Sen müşteriye Alman, Fransız, Amerikan Eximbank’ı ne faiz uyguluyorsa, aynısını ver. Aradaki farkı Hazine’den karşılarız” diyoruz.

Çin’in ihracatının yüzde 22’sinin e-ticaret platformundan gerçekleştiğine dikkat çekti:
- Biz de e-ticaret platformlarına Türk ihracatçılarının üyelikleriyle ilgili masraflarının yüzde 80’ini karşılıyoruz. Hedefimiz şu anda 3 bin olan e-ticaret platformuna üye ihracatçı sayısını yıl sonuna kadar 10 bine çıkarmak.
Büyükekşi, bu alanda hizmet veren platformları saydı:
- Alibaba, Turkish Exporters ve Kompass.

New York’tan dönüş uçağında Sütiş’in sahibi Kocadağ Ailesi’nin ikinci kuşak temsilcisi Emre Kocadağ’la karşılaştım. Kocadağ’a Abdullah Gül’ün Cumhurbaşkanlığı döneminde Kuveyt’te karşılaştığımızı anımsattım:
- Kuveyt’te işler nasıl gidiyor?
- Memnunuz. Kuveyt’te 3 şubemiz var. Doha’da şube açtık. Birleşik Arap Emirlikleri’nde Sharjah’ta varız. Şimdi Dubai’de açmaya hazırlanıyoruz. Sırada Suudi Arabistan var.
Ensar Vakfı’na destek veren Kocadağ’a Turquality kapsamına girip, girmeyeceğini sordum, şu yanıtı verdi:
- Başvurmayı düşünüyoruz, ancak bizi alırlar mı bilemiyorum.
Bu yanıt, Ekonomi Bakanlığı’nın şirketleri teşviklerin ulaşılabilir olduğuna inandırması gerektiğini ortaya koyuyor değil mi?
Genetik kodumuzda ‘Lan oğlum bırak’ var

BOEING’İN ALIMI 500 MİLYON DOLAR OLMALI
EKONOMİ Bakanı Nihat Zeybekci, Başbakan Yardımcısı Recep Akdağ, Adalet Bakanı Abdulhamit Gül ve AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Mehdi Eker’le New York TTM’yi açtıktan sonra Boeing yöneticileriyle buluştu.
Zeybekci’ye görüşmenin ayrıntılarını sorduk, kısmen paylaştı:
- Türkiye’de Boeing’e üretim yapan şirketlerimiz var. Boeing’in bunlardan yıllık alımı 150-160 milyon dolar düzeyinde.
Türkiye’nin Boeing’ten ciddi alım yaptığını anımsattı:
- Satın alan el ile ihracat yapan elin birbirinden haberi yok. Bunu gidermek gerek.
Ardından ekledi:
- Boeing’in parça üretimi için Türkiye’ye daha fazla yönelmesini istiyoruz. Türkiye’den alımları 300-500 milyon dolara çıkmalı.

RUSYA’DAN ET İTHAL EDEBİLİRİZ
EKONOMİ Bakanı Nihat Zeybekci’ye domates kapıyı açmak için Rusya’dan et ithalatının gündeme geldiği söylentisini sorduk, yanıtladı:
- Rusya’dan 3 milyar dolarlık tarım ürünü alıyoruz. Bizim onlara tarım ürünü ihracatımız 800 milyon dolar. Türkiye, et ithal eden bir ülke. Eğer standartlara, manevi hassayiyetlerimize uygunsa Rusya’dan et ithal edebiliriz. Ancak, bunun domatesle bağlantısı yok. İkisi ayrı konular.
- Rusya, domatese kapıyı açacak mı?
- Domates konusunda yumuşama var. Beklentimiz sezonun kaçmaması.