Bu Tip Cezaları Kabullenmek Mümkün Değil

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Almanya Cumhurbaşkanı Joachim Gauck ile düzenlediği ortak basın toplantısının ardından, gazetecilerin sorularını yanıtladı.

Gül, Mısır'da darbe karşıtlarına verilen idam cezalarına ilişkin değerlendirmesinin sorulması üzerine şunları kaydetti:

"Böyle olağanüstü bir dönemde, demokrasinin askıya alındığı bir dönemde, bu tip siyasi mahkemelerin verdiği akıl almaz, inanılmaz, bu tip cezaları kabullenmek mümkün değil. Bugünkü çağda olacak şeyler değil, bu kadar ağır cezalar ve bu kadar yüzlerce ölüm cezası. Mısır'ın geleceğine aslında çok büyük bir kötülük olarak görüyorum bu tip büyük cezaları.

Halbuki Mısır'ın istikrara, barışa ve kendi içerisinde hızlı bir şekilde ekonomik kalkınmaya ihtiyacı var. Onun için ümit ediyorum ki bir şekilde bunlar siyasi bir anlayış çerçevesi içerisinde uygulanmaz ve uygun bir zaman süreci içerisinde bütün bu mahkumlar serbest bırakılır ve Mısır'da tekrar demokrasinin, özgür seçimlerin önü açılır."

TBMM Başkanı Çiçek

TBMM Başkanı Cemil Çiçek ise Romanya Temsilciler Meclisi Başkanı Valeriu Stefan Zgonea ile Milli Kütüphane'de hazırlanan "Romanya'ya Doğru Pencere" bölümünün açılışının ardından gazetecilerin sorularını yanıtladı.

Çiçek, Mısır'da darbe karşıtlarına verilen idam cezalarına ilişkin değerlendirmesinin sorulması üzerine, Mısır'daki gelişmeler ve idam kararlarıyla ilgili endişe ve düşüncelerini Meclis adına yapılan bir açıklamayla duyurduklarını hatırlattı.

İdam kararlarına yenilerinin eklenmiş olmasının daha da endişe verici olduğunu dile getiren Çiçek, şöyle devam etti:

"Artık günümüz dünyasında, insanlığın geldiği nokta itibarıyla idam kararları kabul edilemez. Hele hele bu siyasi maksatlarla, siyasi gerekçelerle yapılıyorsa hiç kabul edilemez. Dolayısıyla Mısır'daki gelişmeleri Türkiye baştan beri hem ilkesel olarak hem de endişeyle takip etmektedir. Ümit ve temenni ederiz ki bunlar sadece karar safhasında kalır daha ileri bir noktaya götürülmez. Çünkü biz geçmişte de siyasi nedenlerle idamı yaşamış bir ülkeyiz. Halen o yılların ortaya koyduğu acıları toplum olarak unutmuş değiliz. O yaraları sarabilmiş değiliz."

Çiçek, Türkiye'nin, zaman zaman başka ülkelerde de siyasi maksatlarla idam kararları verildiğinde, her defasında bu yolun doğru olmadığını dostça ilgili ülkelere ilettiğini anlattı.

Türkiye'nin, Pakistan'da Zülfikar Ali Butto'nun idamını da endişeyle karşıladığını ve idamın yerine getirilmemesini istediğini hatırlatan Çiçek, şunları kaydetti:

"Ümit ederiz ki tüm dünya iş işten geçtikten sonra bir tepki koyan durumda olmaz. Maalesef özellikle gelişmiş dünya, demokrasi dünyası bazı konularda çok acele davranırken, bazı konularda sessizliğini korumaktadır. Temenni ederim ki bu idamlar o çevrelerin de bir an evvel tepkisini ortaya koymasına vesile olur ve hepimizin üzüntüyle karşıladığı bu olay daha ileri bir noktaya gitmemiş olur."

Başbakan Yardımcısı Arınç

Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç, A Haber'de katıldığı programda Mısır'daki idam kararlarını "çok vahim bir olay" şeklinde yorumladı.

Mısır'da askeri darbeyle yönetime el konulduğunu ifade eden Arınç, şöyle konuştu:

"Her darbe sonrasında olduğu gibi siyasi suçlamalarla insanların cezalandırıldığını ve hayali suçlar icat edildiğini" ifade ederek, "Göstermelik mahkemelerden de karar çıktı. Artık bütün dünyada, bazı ülkelerde şüphesiz var, ama idam cezası özellikle siyasi suçlarda yok. Ama böylesine 600'e yakın insanın çok basit bir yargılama ile idama mahkum edilmesi ve idam edilecek hale gelmesi, sadece Mısır'ın yüz karası değil, seçini çıkarmayan, buna karşı çıkmayan, idam cezalarından dolayı yönetimi suçlamayan ülkelerin bulunması da çok vahim."

Bu konuda daha önce de tepkisini dile getirdiğini anımsatan Arınç, şunları kaydetti:

"Sayın Başbakanımız da hükümetimiz de bu konudan duydukları endişeyi dile getirmişlerdi. Bildiğiniz gibi daha önce Bangladeş'te de yaşı çok ilerlemiş insanlar, Türkiye'nin ve dünyanın itirazlarına rağmen idam edilmişti. Yaşları 70'in üstünde olan bu kişilerin idamından hiçbir menfaat beklenmemesi gerekirdi. Mısır'da şüphesiz müftülük, orada hangi makamdır, yani bir Diyanet işleri Başkanlığı, şeyhülislamlık gibi güçlü bir kurum olması gerekir. Bu idam cezalarının onaylanması veya reddedilmesi konusunda söz sahibi... Bugün öğreniyoruz ki, bunların 30 kadarı tasd edilmiş, diğerleri affedilmiş ya da cezaları dönüştürülmüş. Esasen, böyle bir şey beklenebilirdi. Çünkü, dünyada hiçbir ülke ve hiçbir rejim 600'ye yakın insanı bir anda idam edecek noktaya gelemez. Zannediyorum ki, çok yakında yapılacak Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde darbeyi yapan Sisi, mutlaka cumhurbaşkanı seçilecek ve cumhurbaşkanı seçildikten sonra geri kalanları kendi yetkisiyle affedecektir.

Umarız ki, hiç kimsenin idam edilerek, idam sehpasına götürülerek yok edilmesi değil, yapılan bu vahim yanlıştan bir şekilde dönülmesidir. Ben, Türkiye'nin gerekli tepkiyi verdiğini düşünüyorum. Ama, başta ABD olmak üzere AB'ye üye ülkeler olmak üzere, Mısır'da yönetimde söz sahibi olan bütün ülkelerin de bu idamlara karşı çıkması gerektiğini düşünüyorum. Çünkü, insanlık söz konusudur. Türkiye, idamdan tahmin ediyorum ki 20-25 seneyi buldu, bir şekilde kurtuldu veya 2000'li yılların başında... Ama dünyada henüz idam cezasını uygulayan bazı ülkeler var. Oralarda da siyasi suçlardan ziyade adam öldürmek gibi adi suçlardan idam cezası verilebiliyor. ABD'de örneğin bazı eyaletlerde verilebiliyor, bazılarında ise yasaklanmış durumda. Üçüncü dünya ülkeleri ile geri kalmış bazı ülkelerde ise idam cezasının bu kadar yoğun olmasa da uygulandığını biliyoruz. Mısır halkı ile dayanışma içerisindeyiz.

İhvan'ı yok saymak, üyelerini ise yasa dışı örgüt üyesi ilan etmek, özellikle Mursi ile birlikte yönetimde bulunan insanları veya onun gruplarını haksız suçlamalarla idama mahkum etmek, Mısır'ı büyük bir ayıbın içine düşürür. Umarım ki Mısır, böyle bir ayıbı üstlenmez."