Günümüzde artan nüfus hacmi ve gelişen teknoloji ile birlikte insan ihtiyaçları da artmakta ve bu ihtiyaçları karşılamak için üretim yapılmaktadır. Bu üretimin başında otomobillerin yeri büyük öneme sahiptir. Otomotiv sektöründeki hızlı çalışmalar olması gereken konforlu ulaşım ağının da beraberinde gelişmesine ışık tutmaktadır.
Yollar; yeryüzünün damarları gibidir. Yol ağlarının her noktaya ulaşması, özenle ve mühendisçe yapılması bizi üst mertebeye yükseltmektedir. Artan trafik hacmi ve araç yüklerine bağlı olarak, sağlam malzeme ile sağlam zemine oturtulması ve drenajının çok iyi yapılmasıyla elde edilmiş yol ile beklenen performans sağlanabilecektir. İşte tam da bu noktada dizayn edilmiş BSK büyük önem taşımaktadır.
Son zamanlarda BSK’dan beklenen reolojik özelliklerin artması ile bitümen de çeşitli modifiye yöntemlerine başvurulmuş ve bu konu üzerinde çalışmalar yoğun bir şekilde devam etmektedir. Petrol yan ürünü olan bitümün stabilitesinin yüksek kalabilmesi ve çevreye verdiği zararı azaltmak amacıyla hem ekonomik hem de organik bir madde olan hayvansal kemik unu ile modifiye edilmesi tasarlanmıştır.
Bu çalışmada 50/70 penetrasyonlu bitüm içerisine %2, %4, %6, %8 oranlarında karıştırılan kemik unu ile viskozite, penetrasyon ve yumuşama noktası deneyleri yapılarak modifiye edilmiş bitümün özellikleri araştırılmıştır. Daha önceden bu konu üzerine yapılan çalışma mevcut olmadığından ilk kez denenmiştir.
Kullanılan organik kemik unu katkısının elenmesi ve etüvde bekletilmesi sonucu bitümen içerisine ilave edilmesi sonucunda bir kısmının çöktüğü, bir kısmının yandığı ve küçük bir miktarının da karışım da dağıldığı tespit edilmiştir. Bu sorun karşısında karışımın: Sıcaklığının düşürülmesi, Kullanılan 50/70 penetrasyonlu, 180°C’de ki bitümün viskozitesinin düşürülerek karışımda rol oynaması, 2000 devirde yapılan homojen dağılımı sağlayacağı düşünülen devir sayısının değiştirilmesi, Katkı maddesi adı altında kullanılan kemik unu için belirlenen dane aralığı ve ısıtma süresi faktörlerinin değiştirilmesi, çözüm olarak ön görülmüştür.
İzlenilen metotlarda işin gerçeğine bakarsak bitümün organik bir madde olan kemik unu ile birleşmesi pek olumlu olmamıştır. Bu bağlamda çalışmaların geliştirilebileceği, farklı teknikler kullanılabileceği yada kemik ununun hiçbir zaman modifiye edilmiş bitümün kullanıldığı asfalt kaplamada, yük altında bozulmadan kalabilmesini sağlamayacaktır. Organik maddelerin zamanla çürümesini de göz önüne alırsak, geçen zamanda kemik ununun kimyasal yapısında değişimlerin de ortaya çıkacağını unutmamalıyız.
İnşaat Mühendisi Berna YILDIRIM
Comments
No comment yet.