İthal Hammaddeyle Türkiye’de Üretilen Çelik Yerli Olmaz mı?

Milli Savunma Bakanı Fikri Işık, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı döneminde Türkiye’deki demir-çelik üretimiyle ilgili bir rapor hazırlattı. Sektörü topladı, rapordan çıkan mesajı paylaştı:

- Ülkemizde demir-çelik üretimi ağırlıklı hurda ithalatına dayalı yürüyor. Türkiye, hurda demir-çelik ithalatında dünya lideri. Tüm tesisler cevhere dayalı üretime geçse, madeni ithal de etsek, cari açıkta 2.5 milyar dolarlık iyileşme sağlanabiliyor.
Sektör temsilcileri dönüşümün kolay olmayacağını savundu:

- Ülkemizde cevherden üretim yapan Erdemir, İsdemir gibi tesisler başlangıçta devlet eliyle kurulmuştur. Özel sektörde 1 milyar doları bu dönüşüme yatıracak şirket pek çıkmaz.
DEİK’e bağlı Türkiye-İrlanda İş  Konseyi’nin organizasyonuyla Dublin’e giderken Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci de konuyla ilgili şu düşüncesini paylaştı:

- Demir çelik şirketleri, yüksek fırın yatırımına tek başlarına güçlerinin yetmeyeceğini düşünüyor. Cevhere dayalı üretim ithalat faturasını düşürecekse, Türkiye Varlık Fonu, özel sektörle ortaklaşa bu yatırıma girebilir. Mevzuatı buna uygun.
Çelik İhracatçıları Birliği Başkanı Namık Ekinci ile sohbet ederken Işık ve Zeybekci’nin mesajlarını anımsattım, önce Osmangazi Köprüsü serzenişini paylaştı:

- Osmangazi’de yüzde 37 Türkiye üretimi çelik kullanıldı. Gerisi ithal edildi. Oysa, yerli çelik kullanımı yüzde 85’e çıkabilirdi.
Umudunu Çanakkale 18 Mart Köprüsü’ne bağladı:

- Çanakkale’de yerli demir-çelik kullanımının daha fazla olmasını bekliyoruz.
Hammadede dışa bağımlılığın oluşturduğu kanıya dikkat çekti:

- Hammaddemiz ithal diye bizim ürünlere yerli gözüyle bakmıyorlar.
Bu yaklaşımın nedenine işaret etti:

- Bizim sektör yoğun olarak ithal hurda kullanıyor. Yerlilik oranımız yüzde 51’in altında kalıyor.
Hurdaya dayalı üretimin maliyeti istenen düzeye indirmeyi engellediğini kaydetti:

- Ayrıca hurdadan üretimde hedeflenen katma değer de sağlanamıyor. Cevhere dayalı üretime geçmek, kaliteyi yükseltmemize kapı açabilecek.
Sektörün yüksek fırın yatırımına soğuk durmasının nedenini paylaştı:

- Şirketler, elindekini kaybetmek istedemiği için büyük yatırım macerasına giremiyor. Yer tahsisi, uzun vadeli düşük faizli kredi gibi adımlar sektöre cesaret verebilir.
Cezayir’deki yatırımı yüksek fırınla birlikte 2.5 milyar dolara ulaşan Tosyalı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Fuat Tosyalı, Türkiye’de cevhere dayalı üretime geçmeye en yakın aday gibi görünüyor.

Varlık Fonu, cari açığı 2.5 milyar dolar azaltacak yatırımları tetikleyici rol oynar mı?