Türkiye ekonomisi, koronavirüs salgını nedeniyle ihracat ve turizmde ağır kayıplar yaşıyor. İhracat nisan ayında yüzde 40 düşerken, turizmde ise 2020’ye “kayıp yıl” gözüyle bakılıyor.
Ekonomi yönetimi, on milyarlarca dolarlık gelir kaybını hafifletmek için ithalat vergilerini artırma yoluna gitti. Ancak ithalat vergilerinin kalıcı olması, hem enflasyonu hem de ihracatı olumsuz etkileyebilir.
Yaklaşık 4 bin üründe vergi artırıldı
20 Mayıs’ta Resmi Gazete'de yayımlanan yeni Cumhurbaşkanlığı kararı ile 800'den fazla ürüne ek gümrük vergisi getirildi. İnşaat, demir çelik ve otomotiv sanayinde kullanılan ürünleri kapsayan ilave vergiler, yüzde 2 ile yüzde 30 arasında değişiyor. Nisan ayında da yaklaşık 3 bin farklı ürünün ithalatına ek vergi getirilmişti.
Böylelikle son birkaç ayda Türkiye’nin ithal ettiği 4 bini aşkın üründe vergiler artırılmış oldu. Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın "İthalat kolay olmayacak” şeklindeki açıklamaları ise Türkiye’nin ithalata dayalı büyüme modelinde değişikliğe gidip gitmediğine dair tartışmalara neden oldu.
“Yerli üretim politikası yok”
DW Türkçe’ye konuşan ekonomistlere göre, hükümetin ithalata vergi hamlesinin arkasında yerli üretimi özendirmekten çok salgın döneminde düşen gelirleri artırmak ve ülkeden döviz çıkışını engellemek var.
İstanbul Teknik Üniversitesi İşletme Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Öner Günçavdı, koronavirüs salgını ile birlikte pek çok ülkede devlete ek gelir yaratmak amacıyla gümrük duvarlarının yükseltildiğine dikkat çekiyor. Buna karşın Türkiye gibi ithalat ile büyüme modelini uygulayan ülkelerde bu adımların tehlikeli olduğunu dile getiren Prof. Günçavdı, “Türkiye’nin dış ticareti dünyaya entegre durumdayken, sanki büyüme modelini değiştiriyormuşsunuz gibi bir dil ve uygulama ekonomiye uzun vadede zarar verir” diyor.
Hükümetin yerli sanayiyi güçlendirmek konusunda bütünlüklü bir politikasının olmadığına dikkat çeken Günçavdı, “Dolayısıyla bu ithalat vergilerinin asıl nedeni yerli sanayiyi geliştirmek değil; döviz varlığını ülkede tutmak ve Hazine’ye kaynak yaratmak diyebiliriz” şeklinde konuşuyor.
Albayrak: İthalat kolay olmayacak
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’ne bağlı oda ve borsa başkanları ile gerçekleştirdiği tele konferansta, ithalata getirilen yeni vergilerin yerli üretimi desteklemeyi amaçladığını söylemişti.
Albayrak, yeni dönemde stratejik ve üretim imkanı bulunmayan ürünler dışındaki ürünlerin ithalatının artık kolay olmayacağını dile getirirken, "Birileri bir dönem ülkemizi ithalat cenneti yapmaya çalıştı” diye konuşmuştu.
Comments
No comment yet.