Bangladeş ithal hurda piyasası, geciken finansmandan ciddi şekilde etkilendi. Bu durumun ne yazık ki Ocak 2024’te ülkede yapılacak ulusal seçimlere kadar devam etmesi olasılığı söz konusu. Şu anda yeni projeler hayata geçirilemediğinden dolayı yurt içi nihai çelik alımı hızlı bir düşüş yaşadı. Bu düşüşe bağlı olarak çelik fabrikaları üretimlerini azaltma noktasına geldi. Öte yandan tedarikçiler de temkinli davranmaya koyularak Hindistan'da satış yapmayı tercih etti.
Satıcılar riskten uzak duruyor
Satıcılar risk almak istemediği için zincirleme reaksiyon sürüyor.
KR Ship Recycling Yard'ın genel müdürü Mohammad Taslim Uddin, yerel pazarlarda çelik ürünlerine yönelik talepte yalnızca hükümet öncülüğündeki mega projeler nedeniyle bir artış olduğunu söyledi.
Bangladeş'in yıllık çelik çubuk üretimi şu anda 6 milyon ton gibi etkileyici bir seviyede. Üretimde kullanılan hammaddenin yaklaşık %80 ila %90'ı gemi söküm endüstrisinden sağlanıyor. Sökümhaneler ülkenin çelik endüstrisinin büyümesinde önemli bir rol oynamakta.
Genellikle gemilerin yaklaşık %95'i yumuşak çelikten, %2'si paslanmaz çelikten, geri kalan %3'ü ise başka birçok sektör için önemli hammadde görevi gören karışık metallerden oluşur.
İnşaat çubuğu üretimi için gerekli hammaddenin büyük bir kısmı gemi sökümden geliyor.
Gemi söküm tersanesi sahiplerini temsil eden Bangladeş Gemi Sökücüleri ve Geri Dönüşümcüleri Birliği'ne göre, derneğe bağlı 60 ana şirket ile birlikte 151 kayıtlı tersane, 35 gemi söküm tesisi var.
Ticari gemi sökümünde dünya lideri Bangladeş
Karnaphuli Metal Works, bu bölgede yerli ve yabancı gemilerin sökümü konusunda düzenli ticari faaliyetlere başladığından beri önemli bir isim. 1980'li yıllardan beri gemi söküm sektörü yatırım alıyor; ivme 1990'lı yıllarda sektörün güçlenmesiyle kendini göstermeye başlamıştı. Chattogram ve Dhaka merkezli girişimciler, gemi başına başlangıç sermayesi yatırımının iki ila üç katı kazanç potansiyelinin farkına vararak önemli kar elde etme fırsatı yakalıyor. Ayrıca gemi söküm endüstrisi, Bangladeş’te artan çelik talebini etkili bir şekilde karşılayan çok önemli bir hammadde tedarik yöntemi olmuş durumda.
Bangladeş yüksek nüfus yoğunluğu bulunan ve gelişmekte olan bir üçüncü dünya ülkesi. Düşük ücretli büyük bir işgücüne sahip. Bu etmenler artan çelik ihtiyacıyla birleşince gemi söküm endüstrisinde dünya lideri yerini kimseye kaptırmıyor. Sonuç olarak, bu endüstri ülke ekonomisi için her zaman önemli kabul ediliyor.
Chattogram'ın kuzey kıyısında, Sitakunda ve Faujdarhat gibi yerlerde dünyanın en büyük gemi söküm alanları bulunuyor. Endüstri toplamda yaklaşık 11 km genişliğindeki söküm tesislerine yayılmış durumda.
Bu gemi söküm tesisleri, eski, hasarlı, denize açılmaya elverişsiz, hizmet dışı ve onarılamaz durumdaki kargo gemileri veya petrol tankerleri için nihai varış noktası olarak hizmet veriyor ve dünyadaki hurda gemilerin dörtte biri bu gemi söküm tesislerinde ömrünü tamamlıyor.
Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) raporuna göre, Bangladeş, gemi söküm faaliyetlerindeki %65'lik düşüşe rağmen, gemi geri dönüşümünde lider ülke konumunu hala koruyor.
Küresel gemi geri dönüşüm hacminin üçte birinden fazlası Bangladeş’te gerçekleşiyor. Önceki yıl 8,02 milyon ton olan rakamlar Ocak 2023'e kadar olan 12 ayda 2,8 milyon tona düşüş gördü.
Devam eden dolar krizi, mega projelerin neredeyse tamamlanmak üzere olması ve bunlara bağlı talep azalması düşüş sebepleri arasında bulunuyor. Uluslararası pazarlarda yüksek hurda fiyatları ve Rusya-Ukrayna sorunu gibi çeşitli faktörler rakamlardaki gerileme ile ilişkili.
Yine de Covid-19 salgınının olumsuz etkilerine rağmen Dünya Çelik Birliği’ne göre Bangladeş'in yıllık çelik üretimi hem 2020 hem de 2021'de 5,5 milyon tonda sabit kalmayı başardı.
2019 yılında 5,1 milyon ton olan üretim dünya sıralamasında 30. olurken azalan üretim ülkeyi 31. sıraya geriletti.
Sonuç olarak, Bangladeş'te kişi başına çelik tüketimi 2020'de 45 kg'ın üzerinde, 2022'de yaklaşık 43 kg'da kaydedildi. Bu rakam Hindistan'ın 81 kg'ından önemli ölçüde düşük ve Çin'in 645 kg'ının oldukça gerisinde.
Ülkenin en büyük çelik üreticisi olan BSRM Group'un genel müdür yardımcısı Tapan Sen Gupta, kişi başına çelik tüketiminin bir ülkenin kalkınmasının önemli bir göstergesi olduğunu söylemişti. Son yıllarda üretim ve ithalat önceki yıla kıyasla düşük rakamlarda kalıyor.
Comments
No comment yet.