Konut satışları Ekim ayında % 19.2 artış gösterdi TÜİK tarafından açıklanan konut satış istatistiklerine göre, Eylül ayında toplam konut satışları yıllık bazda %19.2 artarak 147 bin oldu. İpotekli satış adedi ise yıllık %79 düşüş göstererek 8 bin oldu. QNB Finansbank Yatırım Bülteni’ne göre; buna karşın ipotekli olmayan satışlar yıllık %64.3 artarak 139 bine çıktı ve toplam satışlardaki artışın belirleyicisi oldu. İlk ve ikinci el satış ayrıntısında bakıldığında ise, iki grupta da satışların hızlandığı ama ilk satışlardaki artışın (yıllık %9’a karşı %31) daha belirgin olduğu görülüyor. Faizlerin yükselmesine ve konut kredilerinin gerilemesine paralel olarak ipotekli satışlarda çok ciddi daralma yaşanıyor.
Diğer satışlarda ise Mayıs ayından itibaren %10-20 dolaylarında istikrarlı bir artış vardı. Bunda Mayıs’ta yapılan düzenlemeyle konuttaki KDV’nin %18’den %8’e, tapu harcının %4’ten %3’e indirilmesinin pozitif etkisi oldu. Başlangıçta indirimlerin Ekim sonunda sona ereceği açıklandığından, satışların bu tarihten önce tamamlandığı ve Ekim satış verisinin bu nedenle yüksek çıktığı anlaşılıyor. Buna benzer bir durum Eylül 2017’de de yaşanmış ve satışlar geçici bir sıçrama kaydetmişti. O tarihten sonra olduğu gibi, bu sefer veriler son dönemdeki eğilimlerine dönecektir.
Bununla beraber, KDV ve tapu harcı indirimlerinin yılsonuna kadar uzatılması şimdilik çok sert bir yavaşlamanın önüne geçebilir. Ancak finansal koşulların sıkı olması ve iç talebin daralması, konut piyasası açısından görünümünün olumsuz olmasına yol açıyor.
Dikkat çekici bir nokta da yabancılara konut satışlarının sert yükselişin sürmesi. Ekim’de yıllık bazda %134 artan yabancılara satışlar 6276 adet oldu.
Bu sayı toplam satışların %4.3’üne karşılık geliyor. Yabancıların konut talebindeki sert artışta TL’deki değer kaybının etkili olduğunu düşünüyoruz. Ayrıca hatırlanacağı gibi, Resmi Gazete’de yayınlanan yönetmelik değişikliğiyle yabancıların Türk vatandaşlığı almak için karşılamak zorunda olduğu mali ve yatırım kriterleri düşürülmüştü. Bu kapsamda tapu kayıtlarına üç yıl satılmama şerhi koyularak, Türkiye’de 250 bin dolara taşınmaz mal edinenler vatandaşlık kazanılabilecek. Daha önce bu tutar 1 milyon dolardı. Bu düzenleme de önümüzdeki dönemde konut satışlarını destekleyebilir.
Sonuç olarak, Ekim ayındaki toparlanmanın vergi düzenlemesi ile alakalı olduğunu ve gayrimenkul sektöründeki olumsuz görünümün devam ettiğini düşünüyoruz.
12 aylık ortalama konut satışlarında halen % 1.7’lik daralma vardır.
Ayrıca önceden açıklanan Eylül ayı konut fiyatları da yıllık bazda sadece % 7.2 yükselerek, enflasyondan arındırılmış olarak % 13.9 gerilemişti ki bu da 2010 yılından beri açıklanan veri setindeki açık ara en sert düşüş olmuştu. Enflasyon verisi içerisinde yer alan kira artışı da Ekim ayı itibariyle yıllık %10.0 seviyesinde kalmış ve yine % 25.2 seviyesindeki enflasyonun belirgin olarak altında kalmıştır.
Comments
No comment yet.