Dünyanın en büyük yer altı demir cevheri madenine ev sahipliği yapan kentte, binlerce kişi tahliye edilirken, on binlerce yapı için taşınma süreci devam ediyor.
Devlete ait maden şirketi LKAB’nin faaliyet alanını genişletmesiyle birlikte risk seviyesi artan Kiruna’da, şehir kademeli olarak boşaltılıyor. Yetkililer, kentin 3 kilometre uzağında inşa edilen yeni yerleşim alanının tamamlanmasının 2035 yılını bulacağını belirtiyor.
Kiruna’nın kaderi, yaklaşık 125 yıl önce bölgede demir cevherinin keşfedilmesiyle değişti. Zamanla büyüyen şehir, büyük ölçüde LKAB’nin madencilik faaliyetleri etrafında şekillendi. Küresel ölçekte sınırlı bir paya sahip olmasına rağmen LKAB, Avrupa Birliği genelinde çıkarılan demir cevherinin yaklaşık %80’ini karşılayan stratejik bir üretici konumunda bulunuyor.
Madene paralel olarak gelişen kentte, taşınma süreci ilk kez 2004 yılında gündeme geldi. Süreç, Ağustos 2025’te 113 yıllık Kiruna Kilisesi’nin taşınmasıyla resmen başladı. İki gün süren operasyonla yeni yerine götürülen ahşap yapı, taşınan ilk sembolik yapılar arasında yer aldı. Mevcut planlamaya göre, yaklaşık 6 bin kişinin ve 2 bin 700 konutun daha yer değiştirmesi gerekiyor.
Taşınma sürecinin maliyeti de dikkat çekiyor. LKAB’nin önümüzdeki 10 yıl içinde toplam 2,4 milyar dolarlık tazminat ödemesi yapması bekleniyor. Şirket yetkilileri, taşınacak mülk sahiplerine piyasa değerine ek olarak %25 ek ödeme ya da yeni bir konut inşa edilmesi seçeneklerinin sunulduğunu açıkladı. Bu kapsamda, hak sahiplerinin yaklaşık %90’ının yeni konut seçeneğini tercih ettiği bildirildi.
Öte yandan Avrupa Birliği, LKAB’nin bölgede keşfettiği yeni nadir toprak elementleri yatağını Kritik Hammaddeler Yasası kapsamında stratejik öneme sahip olarak sınıflandırdı. Söz konusu düzenleme, 2030 yılına kadar AB’nin yıllık ham madde ihtiyacının %40’ının yerli üretimle karşılanmasını hedefliyor.
Kaynak: Dünya.com
Yorumlar
Henüz yorum yapılmadı