Tehrani’ye göre, sanayideki engelleri aşmanın temel yolu, likidite sorunlarını gidermek ve yatırım eksikliğini çözmekten geçiyor.
Analiste göre İran, sekiz büyük çelik projesi de dahil olmak üzere mevcut sanayi projelerini tamamlamak için yaklaşık 1 trilyon dolarlık finansman açığı ile karşı karşıya bulunuyor. Ayrıca, İran ekonomisinin ciddi bir ticaret dengesizliği yaşadığını ve fiilen küresel ticarette etkin bir rol oynayamadığını vurguladı.
Dr. Jafari Tehrani, hükümetin tek kullanımlık ticari kartları kaldırma planını eleştirerek, bu uygulamanın ihracatı destekleyen bir mekanizmayı devreden çıkardığını ve yabancı tüccarların güvenini yeniden tesis etmenin aylar süreceğini belirtti.
Yabancı Ortakların Güvensizliği
İran-Çin 25 yıllık anlaşmasının iptali sonrası, Çinli iş insanlarının İran ile işbirliğine temkinli yaklaştığını belirten Tehrani, İmidro’nun Berlin’deki merkez ofisinin satışı kararının ülkenin mali kriz nedeniyle uluslararası alanda varlıklarını elden çıkardığı şeklinde algılandığını söyledi. Bu durumun İran’ın küresel itibarına ciddi zarar verdiğini ifade etti.
Tehrani, snapback mekanizmasının devreye girmesi durumunda tüm İran ticaret gemilerinin uluslararası sularda denetime tabi tutulacağını, bunun ise ülkenin dış ticaretini fiilen durma noktasına getirebileceğini aktardı. Ona göre olası krizlerin önlenmesi, İran’ın uluslararası pazarlarda daha güçlü bir varlık göstermesiyle mümkün.
Yeni Dengelerde Çin ve ABD’nin Rolü
Trump yönetiminin Çin’e karşı ticari tarifeleri üç ay ertelemesinin, ABD’nin Pekin ile yüksek bağımlılığı nedeniyle alındığını hatırlatan Tehrani, Çin’in bugüne kadar inşa ettiği 1.700 dökme yük gemisinin 2024’te ABD’nin kömür ihracatının %52’sini ve demir cevheri ithalatının %22’sini taşıyacağını belirtti. Bu nedenle ABD-Çin ticaret ilişkilerinde yaşanacak bir kesintinin ABD’nin ithalat ve ihracatını felç edebileceğine dikkat çekti.
Stratejik Kaynakların Önemi: Çelik, Demir Cevheri ve Lityum
Tehrani, Avrupa, Türkiye ve Suudi Arabistan’ın demir cevheri tedarikinde İsveç madenlerine bağımlı olduğunu, İsveç’in büyük madeninin 2014’ten bu yana 1.360 metre derinliğe kadar işletildiğini ifade etti. Stratejik kaynakların, Rusya’nın ABD ve Avrupa karşısındaki pazarlık gücünü artırdığını vurgulayan Tehrani, İran’ın hammadde tedarikinde etkin rol almaması durumunda yaptırımların ağırlaşabileceği ve çatışma riskinin artabileceği uyarısında bulundu.
Son olarak, küresel çelik ve demir cevheri piyasalarının geçen haftaya kadar olumlu seyrettiğini aktaran Tehrani, Rusya’nın işgal ettiği üç bölgeden önemli miktarda peletin piyasaya girmesiyle Avrupa ve Hindistan tedarikini etkileyebileceğini söyledi. Ayrıca Rusya’nın rekabet için damping yapma ihtimalinin de bulunduğunu sözlerine ekledi.
Comments
No comment yet.