Türk Lirası'ndaki değer kaybı inşaat sektörünü de vurdu

Türk para birimindeki değer kaybının maliyetleri artırması nedeni ile inşaatçılar bazı projeleri erteleme ve yavaşlatma yoluna gitti.

Ekonomik çıktının yüzde beşini oluşturan sektörde daha istikrarlı bir fiyat beklentisi istihdamın askıya alınmasına ve bu çeyrekte sektörün küçülmesine neden olabilir.

Reuters'a göre İnşaat sektörü temsilcileri ve şirketler, demir, beton ve diğer inşaat malzemelerinde maliyetlerin son üç ayda yüzde 40'tan fazla arttığını ve aynı dönemde dolar karşısında liranın yüzde 41'lik değer kaybı yaşayarak en düşük seviyesini gördüğünü belirtiyor.

Ülkedeki enflasyonu körükleyen bu değer kaybı, ithal hammaddelere bağlı inşaat sektörü ve hane bütçelerini doğrudan etkiliyor.

Şirketinin İstanbul'daki bir projesini "öngörülebilir bir döneme" kadar 2022'ye ertelediğini belirten Babacan Holding Başkanı İbrahim Babacan, "Maliyetin artması ile mücadele etmekte zorlanıyoruz" diyor.

Holding ayrıca 6 ay önce başlayan bin lojmanlık bir inşaatın da belirsizliğin sürmesi durumunda yavaşlatılabileceğini ifade ederek bu projenin maliyetinin sadece 6 ayda yaklaşık 1 milyar liradan (72 milyon dolar) 1,6 milyar liraya yükseldiğini sözlerine ekliyor.

Haftaya yeni bir rekor değer kaybıyla başlayan Türk Lirası Amerikan Doları karşısında 14,99'u test etti.

"İnşaat demirinin fiyatı yüzde 70 arttı"

İstanbul Müteahhitler Derneği Başkanı Nazmi Durbakayım, "İnşaat sektörü üç ana zorlukla karşı karşıya: Maliyet artışları, bozulan bilançolar ve inşaat projelerindeki gecikmeler" dedi.

Resmi veriler, inşaat maliyet endeksinin Ekim ayında yüzde 41,93 arttığını gösteriyor ancak Durbakayım, inşaatçılar için maliyetlerdeki gerçek artışın çok daha yüksek olduğunu söyledi.

Ellerindeki verilere göre, inşaat demiri ve beton fiyatları eylülden bu yana sırasıyla yüzde 70 ve yüzde 44 arttı. Diğer malzemelerin fiyatları ise yine eylülden bu yana yüzde 88 yükseliş kaydetti. Zamların merkez bankasının faiz indirim kararları ile paralellik gösterdiği dikkat çekti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, 2023'te genel seçimlere gidecek ülkede daha fazla ihracat, kredi ve ekonomik büyüme sağlanması hedefiyle faiz indirimlerine gidileceğini söylemişti. Bu perşembe de faizleri düşürmesi beklenen Merkez Bankası, şu ana kadar 400 baz puanlık bir faiz indirimine gitti.

Öte yandan liradaki düşüş, dövize sahip olanlar için emlak piyasasını ucuz hale getirdi. Resmi verilere göre, yabancılara konut satışları Kasım ayında yüzde 48,4 artarak rekor seviyeye ulaştı.

"Başka bir yardım yolda olabilir"

Türkiye İnşaat Malzemeleri Sanayicileri Derneği ekonomi danışmanı Can Fuat Gürlesel, "Sektör, seçim sürecinden geçileceği için kamu bankalarının sunduğu yeni kredi paketleri ve vergi teşvikleri gibi bazı destekleyici adımlardan faydalanabilir" dedi.

Ancak yetkililer, inşaat sektörünün bu çeyrekte kur oynaklığı nedeniyle hala küçülmesinin beklendiğini ve Ocak ayına kadar ücretlerde beklenen yüzde 35'lik artışla daha fazla baskıyla karşı karşıya kalabileceğini söyledi.