Küresel karbon depolama kapasitesi 5 yılda yüzde 27 arttı

Net sıfır hedefleri doğrultusunda karbondioksit (CO₂) emisyonlarını azaltmaya yönelik çabalar hız kazanırken, karbon yakalama ve depolama (CCS) tesislerinin sayısı dünya genelinde son beş yılda iki katına çıktı. Sadece 2020 yılında 26 olan aktif tesis sayısı 2024 itibarıyla 50’ye ulaşırken, aynı dönemde yıllık depolama kapasitesi 40 milyon tondan 51 milyon tona çıktı.

Çimento, demir-çelik, hidrojen, kimya, etanol ve gübre gibi enerji yoğun sektörlerin yanı sıra fosil yakıtla çalışan enerji santrallerinin emisyonlarını azaltmak amacıyla kullanılan CCS teknolojisi, küresel ölçekte karbon emisyonlarının kaynağında tutulmasını sağlıyor. Yakalanan CO₂, boru hatları veya tankerlerle yer altındaki derin jeolojik yapılara taşınarak uzun vadeli olarak depolanıyor.

Yer altındaki 800 metreyi aşan geçirimsiz kaya formasyonları, gözenekli yapılar, terk edilmiş petrol ve gaz sahaları gibi alanlar bu amaçla kullanılırken, karbonun güvenli şekilde hapsedilmesi sayesinde atmosfere ulaşan sera gazı miktarında ciddi azalmalar sağlanıyor.

ABD ilk sırada, Çin ve Kanada takipte

Küresel Karbon Yakalama ve Depolama Enstitüsü’nün verilerine göre, en fazla aktif CCS tesisine sahip ülke 19 tesisle ABD oldu. ABD’yi 14 tesisle Çin, 7 tesisle ise Kanada izledi. Norveç ve İzlanda’da ikişer tesis bulunurken, Macaristan, Brezilya, Suudi Arabistan, Katar, BAE ve Avustralya’da ise birer tesis faaliyet gösteriyor.

Bu tesislerin 2023 yılı sonu itibarıyla toplamda 51 milyon ton CO₂’yi yer altında depoladığı tahmin ediliyor. Bu rakam, 2020'deki 40 milyon tonluk kapasiteye kıyasla %27,5’lik bir artışı temsil ediyor.

İnşaat halinde 40 tesis, plan aşamasında yüzlercesi var

Küresel ölçekte CCS yatırımları hız kazanırken, 14 ülkede 40 yeni tesisin inşası sürüyor. Bunların 11’i yine ABD’de bulunuyor. Hollanda, Çin ve Kanada’da beşer tesisin yapımı devam ederken; Norveç, BAE, Katar ve Danimarka ikişer projeyle sürece katkı sağlıyor. Ayrıca, Umman, Avustralya, İzlanda, Papua Yeni Gine, Suudi Arabistan ve Malezya’da da projeler aktif olarak yürütülüyor.

Öte yandan, ön onay süreçlerini tamamlaması halinde 2032 yılına kadar faaliyete geçmesi planlanan toplam 334 CCS projesi geliştirme aşamasında bulunuyor. Bu da, önümüzdeki yıllarda karbon depolama kapasitesinin çok daha hızlı bir şekilde artabileceğine işaret ediyor.

Yıllara göre tesis ve kapasite artışı şöyle: