Her iki limanın da kara ve demir yolu altyapılarıyla etkin biçimde entegre edilmesi hâlinde, İran’ın Şehid Rəcai Limanı üzerinden yürüttüğü transit taşımacılık rolü ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin Jebel Ali Limanı gibi önemli merkezlerin bölgedeki ağırlığı ciddi ölçüde zayıflayabilir.
Yeni rotaların devreye girmesi durumunda Basra Körfezi’nden Orta Asya, Avrupa ve Çin’e uzanan geleneksel güzergâhların yeniden şekillenmesi söz konusu olabilir. Bu gelişme, Türkiye, İran ve Orta Asya ülkelerinin de dikkatini çekerek, maliyet ve zaman açısından avantaj sağlayan alternatif transit yollarına yönelme ihtimalini artırıyor.
Gwadar Limanı: Çin-Pakistan Koridorunun Kalbi
Pakistan’ın Belucistan Eyaleti’nde, Umman Denizi kıyısında yer alan Gwadar Limanı, Çin-Pakistan Ekonomik Koridoru (CPEC) ve Kuşak ve Yol Girişimi (BRI) kapsamında stratejik bir merkez olarak geliştiriliyor. Çin’in büyük yatırımları ile liman altyapısı, karayolları, demiryolları ve serbest ticaret bölgeleri hızla inşa ediliyor. Gwadar’ın Hürmüz Boğazı’na olan yakınlığı, Çin için sıcak denizlere doğrudan ve güvenli erişim sağlama hedefinin temelini oluşturuyor.
Limanın uzun vadede Asya, Orta Doğu ve Afrika pazarları için büyük bir lojistik merkez hâline gelmesi hedefleniyor. Aynı zamanda, İran’daki Çabahar Limanı ve BAE’deki Jebel Ali Limanı ile doğrudan rekabet eden bir alternatif olarak görülüyor.
Faw Limanı: Irak’ın Kalkınma Yolundaki Vizyonu
Irak’ın Basra vilayetinde yapımı süren Faw Limanı, ülkenin dış ticaret kapasitesini artırmaya yönelik stratejik bir yatırım olarak öne çıkıyor. Irak hükümetinin "Kalkınma Yolu" projesinin parçası olan liman, tamamlandığında demiryolu ve karayolu bağlantılarıyla Türkiye üzerinden Avrupa’ya kadar uzanan bir koridor oluşturacak.
Liman projesi, Güney Koreli ve Çinli firmalarla iş birliği içinde yürütülüyor. Projenin tamamlanmasıyla birlikte Irak’ın, Kuveyt ve BAE gibi ülkelerin limanlarına olan bağımlılığının azalması ve bölgesel ticaret merkezi olma potansiyelinin artması bekleniyor.
Bu iki büyük liman projesinin tamamlanması, sadece İran’ın mevcut transit gücünü değil, aynı zamanda Basra Körfezi’nde hâkimiyet kurmuş geleneksel limanların bölgedeki stratejik rolünü de yeniden tanımlayabilir. Gelişmeler, bölge ülkeleri arasındaki ticaret rekabetinin daha da artacağını gösteriyor.
Yorumlar
Henüz yorum yapılmadı