Çelik hasır standartları nedir ve nerelerde kullanılır?

Çelik hasır, S220 çeliğinden soğuk çekme yöntemi ile çekilip nervürlenerek imal edilen, yüksek dayanma gücüne sahip ve genellikle inşaatlarda kullanılan bir beton çeliğidir.

Kangal halindeki St IVb demirinin soğuk çekme yolu ile fiziki özellikleri değiştirilerek çekilmesi ve doğrultulup istenilen boylarda kesilmesi ile mukavemeti arttırılmış nervürlü, yüksek kaliteli çelik hasır çubukları elde edilir. Elde edilen yüksek kaliteli çubukların birbirine dik olarak belirli aralıklarda yerleştirilip punta kaynağı ile birleştirilmesiyle çelik hasır elde edilir.

Çelik Hasırlar, başlıca 2 tip olarak imal edilir,
1. Tek istikamette çalışan yapı elamanları için R tipi hasırlar,
2. Çift istikamette çalışan yapı elamanları için Q tipi hasırlar.

R tipi hasırlar, tek istikamette çalışan döşemelerde ve mesnet donatılarında kullanılır. R tipi hasırlarda boy çubuğu aralığı 150mm ise en çubuğu aralığı 250mm'dir. TR tipi hasırlar R tipi hasırların tersi olarak üretilir. Esas donatı en çubukları olup aralığı 150mm ise boy çubukları aralığı 250 - 300mm'dir ve genellikle mesnet donatısı olarak kullanılır.

Q tipi hasırlar, her iki istikamette de çalışan döşemelerde ve betonarme yapı elemanlarında kullanılır. Boy ve en çubuk aralıkları 150 - 100 mm'dir.

Standart hasırlar 5.00 x 2.15 m ebabındadır, nakliyesi kolaydır. En ve boy çubukları tek olarak üretilir. Standart hasırların dışında özel çelik hasırlarda üretilmektedir. Max. boy çubuğu 12m., max. en çubuğu 3.20m ebatları içinde her kesitte cm2/m özel hasır imal edilir.

Çelik Hasır Hangi Alanlarda Kullanılmaktadır?

Kat döşemeleri çelik hasırların kullanıldığı en önemli alanlar arasındadır. Değişken hareketli yüklere maruz kaldıkları için donatı seçimi ve işçiliği son derece önemlidir. Çelik hasır modelleri toplu konutlarda da tercih edebileceğiniz en uygun malzemeler arasında yer almaktadır. Döşemeleri simetrik olan çelik hasırların kullanımı da son derece kolaydır.

Baraj ve kanallar çelik hasırların bir diğer kullanım alanıdır. Zemin betonlarında da mutlaka çelik hasırlar kullanılmalıdır. Metro ve tünel inşaatlarında da işlevsel özellikleriyle çelik hasırlar yer alabilmektedir. Son derece geniş kullanım alanına sahip olan çelik hasırlar saha ve yol betonları, tünel kalıp sistemi, prefabrik yapılar, perde ve istinat duvarı yapımında da kullanılmaktadır.

Çelik Hasır Standartları

Ülkemizde çelik hasırla ilgili olarak standart TS 4559 yürürlüktedir. Çelik Hasırlı betonarme hesapları için TS 500 ve afet bölgelerindeki yapılarla ilgili yönetmeliğe bakmak gerekir. DIN 488 (Alman), ASTM A 185 (Amerikan), BS 4483 (İngiliz), Fransız ve Yunan normlarına uygun çelik hasır üretilebilir. Bayındırlık Bakanlığı rayiç listesindeki poz numaraları ise 04-305/1, 04-305/2, 23010 ve 23011 ‘dir.