Küresel ticaret savaşları kızışıyor. Rusya-ABD ilişkileri gerginliği artan bir sürece girdi. Tüm bu gelişmeler Trump’ın Başkan seçilmesiyle birlikte Rusya-ABD ilişkilerinde yeni bir balayı dönemine girileceğine dair ümitleri tamamen boşa çıkardı. Beyaz Saray’daki üst düzey yetkililerin verdikleri demece göre, Başkan Donald Trump’ın cuma günü Beyaz Saray’da bir konuşma yaparak Çin’in fikri mülkiyet ve ticaret uygulamalarını hedefleyen bir soruşturmayı başlatması bekleniyor.
ABD Başkanı Trump, Kongre’nin Rusya, İran ve Kuzey Kore’ye yönelik yeni yaptırım tasarısını “ciddi ölçüde kusurlu” ve “anayasaya aykırı” olarak nitelendirmesine karşın gönülsüzce ve “ulusal birlik” için imzaladı. Trump tasarıya ilişkin yaptığı açıklamada, kendi partisi üyelerini kastederek, “Yedi yıl konuştuktan sonra bir sağlık reformunu bile görüşmeye açamayanlar, büyük öneme sahip uluslararası diplomasi konusunu da ele alamazlar” dedi. Ve ekledi:
“Ben milyarlarca dolar değerinde harika bir şirket inşa ettim. Bu başkan seçilmemdeki en büyük sebeplerden biri. Başkan olarak, yabancı ülkelerle Kongre’den çok daha iyi anlaşmalar yapabilirim.”
Trump, tasarının yürütmenin yetkilerini sınırlandırarak, ABD’nin daha iyi anlaşmalara erişmesini zorlaştıracağını belirtip “Rusya’yı, Çin’i ve Kuzey Kore’yi daha yakınlaştıracak” uyarısında da bulundu.
“ABD tam kapsamlı bir ticaret savaşı başlattı”
Rusya Başbakanı Dimitriy Medvedev, Rusya’ya yönelik yasalaşan yeni yaptırımlar nedeniyle ABD ile ilişkilerin düzelme ihtimalinin artık kalmadığını belirterek, “ABD, bu yaptırım hamlesiyle Rusya’ya yönelik tam kapsamlı bir ticaret savaşı başlattı” dedi. Rusya Federasyonu Uluslararası İlişkiler Komisyonu Başkanı Konstantin Kosachev ise, “Yaptırım tasarısı herhangi bir sorunu çözmez, ancak yenilerini kışkırtır. Şimdi ABD, Rusya ile yapıcı bir işbirliğine şans tanımıyor. İran ve Kuzey Kore sorunlarının çözüme kavuşturulması ihtimali de çok düşük” diye konuştu.
“Misilleme hakkımızı saklı tutuyoruz”
ABD’nin yeni yaptırımlarını Alman ARD radyosuna değerlendiren AB Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker da, “Hâlâ ABD’nin müttefiki olduğumuzu varsayıyorum. Brüksel, Moskova’ya karşı ABD’nin sürdüğü yeni yaptırımların özellikle Rus gruplarıyla iş yapan Avrupa şirketlerine cezalandırılması halinde misilleme yapma hakkını saklı tutuyor. Hazırlıklıyız. Ekonomik çıkarlarımızı ABD karşısında savunmalıyız ve bunu yapacağız” diye uyarıyor.
AB ülkeleri en son haziran ayında Rusya’ya uyguladıkları yaptırımları altı ay daha uzatma kararı almıştı. AB’nin Rusya’nın toplam ticaretindeki payının neredeyse yüzde 50’ye yakın seviyelerde olduğu düşünüldüğünde bu yaptırımların önemi ortaya çıkıyor. Almanya’nın tamamlanmasına büyük önem verdiği Kuzey Akım-2 doğalgaz boru hattı projesi bazı Doğu Avrupa ülkelerinin sert tepkilerine rağmen devam ediyor.
Yasalaşan tasarı ile Trump’ın Rusya’ya uyguladığı yaptırımları kaldırmaya ya da değiştirmeye yönelik olası adımlarının, Kongrenin onayına tabi tutulması gerekecek. ABD Kongresi üyelerinin Rusya, Kuzey Kore ve İran üzerindeki mevcut yaptırımları gözden geçirip kaldırması için önünde bir aylık süresi bulunacak. Bu durum da Trump yönetiminin elini bağlayabilir. Eğer Trump Kongre kararını veto ederse Kongre’nin bu vetoyu kaldırmak için 10 günü olacak.
Dev enerji projelerinin geleceği riske girebilir
Rusya’nın ABD ile ticaret hacminin çok da yüksek olmadığı göz önüne alındığında yeni yaptırım tasarısı özellikle enerji alanında getirilen kısıtlamaların Rus şirketlerle ortaklık kurmuş olan bazı Avrupalı şirketler üzerinde büyük olumsuz etkisi olabilecek. Yeni ambargo hamlesi başta Avrupa Birliği üyesi ülkeler olmak üzere ABD’li dev enerji şirketleri tarafından endişeyle karşılanıyor.
Almanya’nın başını çektiği birçok Avrupa ülkesinin enerji temelinde Moskova’yla çok yakın ilişkileri bulunuyor. Uluslararası petrol ve doğal gaz şirketleri, yeni yaptırımların imzalanıp yasalaşması halinde milyarlarca dolarlık dev projelere büyük zararlar verebileceği konusunda uyarılarda bulundu. Yaptırımların enerji nakil hatlarını kapsayacak şekilde genişletilmesi, Rusya’dan Almanya’ya uzanan ve beş büyük Avrupalı şirket tarafından finanse edilen 4.75 milyar euroluk “Kuzey Akım 2” doğalgaz boru hattının geleceğini riske atabilir. Ayrıca Chevron’nın petrolünü Rusya üzerinden Karadeniz’e akıtan 37 milyar dolarlık Kazakistan Tengiz petrol sahasının genişletilmesi projesinin önünü tıkayabilir.
Gelişen ülke borsalarına ticaret savaşları freni
ABD Başkanı Donald Trump’ın Çin’in fikri mülkiyet ve ticari uygulamalarıyla ilgili soruşturma başlatmaya hazırlanması iki ülke arasında ticaret ilişkilerinin gerileceği endişesi yaratıyor. Buna ek olarak Trump’ın Rusya’ya yönelik Kongre’nin yeni yaptırım tasarısını onaylarken, Moskova yeni yaptırımları büyük ölçekli ticaret savaşı olarak niteleyerek ikili ilişkilerin düzelmesi gibi bir umut artık taşımadığını belirtti. Gelişmekte olan piyasalar MSCI endeksi Asya borsalarının teknoloji hisselerindeki düşüşün etkisiyle gerilemesiyle üç günlük kazanımlarını sona erdirerek perşembe günü yüzde 0.5 geriledi. Güney Kore borsası yüzde 1.7 düşüşle bir ayın en düşük seviyesine gerilerken Tayvan yüzde 0.5 ve Hong Kong yüzde 0.3 geriledi. Çin anakara hisseleri ülkenin hizmet sektörünün temmuzda hız kaybettiğine işaret eden PMI verisiyle yüzde 0.9 düştü.
Yorumlar
Henüz yorum yapılmadı